Hannibal Barkas: met olifanten over de Alpen
Hannibal Barkas werd in 247 v.C. geboren in de Noord-Afrikaanse stad Carthago en zou bekend komen te staan als de Carthaagse generaal die Rome bijna had verslagen. Carthago kende een lange geschiedenis van vijandigheden met de Italiaanse stad Rome. Deze vijandigheid is terug te herleiden tot aan de stichting van Rome. Net als Odysseus, de held uit het beroemde werk van de Griekse verhalenverteller Homerus, zwierf ook de Trojaan Aeneas over de Middellandse Zee. Odysseus vond uiteindelijk zijn weg terug naar huis. Aeneas niet. De goden vonden dat het zijn lotsbestemming was om in Italia (Italië) terecht te komen. Na zijn rondzwerving kwam Aeneas aan in Carthago, dat in Noord-Afrika lag, waar hij smoorverliefd werd op de koningin van deze stad: Dido. Koningin Dido en Aeneas kregen een hartstochtelijke relatie met elkaar. Toch lokte Italia. Aeneas besloot te vertrekken naar dit door de goden beloofde land. Gek geworden van verdriet wierp koningin Dido zichzelf op een brandstapel, die ze eerder had aan laten leggen. De inwoners van Carthago gaven Aeneas de schuld van Dido’s vlammendood en vervloekten hem en zijn nakomelingen. Aeneas zou Italia bereiken en de voorvader zijn van Romulus en Remus, de mythische stichters van de stad Rome.
Mythologie
De mythologische vijandschap tussen Carthago en Rome zou voor de Carthagers een reden vormen om de steeds groter wordende stad Rome te overmeesteren. Het is echter waarschijnlijker dat de vijandigheden tussen Carthago en Rome een politiek-economische reden hadden. Carthago en Rome vochten beide om de hegemonie over de Middellandse Zee. Wie deze zee beheerste, zou ook de handel in dit gebied domineren. Hannibal werd te midden in deze Carthaagse-Romeinse strijd geboren als zoon van een adellijke familie. Hij groeide op in de legerkampen van zijn vader, die al jarenlang vocht tegen de Romeinen. In 229 v.C. werd Hannibals vader, Hamilcar, gedood. Hij werd opgevolgd door zijn schoonzoon: Hasdrubal. Deze Hasdrubal leerde Hannibal een goed militair en strateeg zijn. Nadat in 221 v.C. Hasdrubal vermoord werd door een Keltische slaaf, werd Hasdrubals leerling Hannibal benoemd tot generaal van de Carthaagse legers.
De krijgsolifanten van Hannibal waren schrikwekkende wapens. Toch waren dit ook moeilijk inzetbare wapens. Bekijk de video om erachter te komen waarom dat het geval was.
De Tweede Punische Oorlog
Enkele jaren na Hannibals benoeming tot generaal, brak er een tweede oorlog uit tussen Carthago en de Romeinse Republiek: de Tweede Punische Oorlog (218-201 v.C.). De Romeinen hadden verwacht dat Hannibal via Spanje en de onderkant van Frankrijk Italië zou binnentrekken (zie kaart hierboven). Hannibal Barkas maakte gebruik van deze Romeinse verwachtingen. Hij maakte een omweg via het noorden van Italië. Met een troepensterkte van 90.000 personen trok hij over de Alpen. Door ziekte, desertie en andere omstandigheden was Hannibals leger na deze barre trektocht door de Alpen gehalveerd. Toch had hij genoeg manschappen over. In het leger van Hannibal zaten namelijk Galliërs, Grieken en Italianen die hij had overgehaald om mee te vechten aan de Carthaagse kant tegen Rome. Door mee te vechten met Carthago werd hen vrijheid beloofd. Deze drie groepen zouden dan onder de overheersing van de Romeinen uit kunnen komen. Hannibals grootste wapens waren echter niet deze Galliërs, Grieken noch de Italianen. Hij maakte gebruik van krijgsolifanten. Speciaal getrainde Afrikaanse en Indische olifanten werden ingezet tegen de Romeinse soldaten. Zo’n groot en sterk dier kon immers veel vijandelijke soldaten platstampen. Toch was het inzetten van deze olifanten riskant (zie video hierboven).
Door de Romeinen te verrassen wist Hannibal hen te verslaan in de Slag bij Cannae in 215 v.C., ondanks dat de Romeinse legers groter waren. De soldaten van de Carthaagse generaal waren zeer gemotiveerd om voor hem te vechten. Als de soldaten goed hun best hadden gedaan, dan prees hij hen. Mannen die zich hadden bewezen in de strijd kregen betere posities in het leger. Dat had Hannibal afgekeken van legeraanvoerders als Alexander de Grote. Bij Cannae had Hannibal Barkas Rome kunnen innemen, maar deed dit niet. Hij twijfelde eraan of hij de stad wel moest belegeren. Die twijfel kwam Hannibal duur te staan. De Romeinse legers waren begonnen aan een tegenaanval in Noord-Afrika. Carthago moest noodgedwongen de vrede sluiten met de Romeinse Republiek. Daarnaast werd Hannibal verbannen door zijn eigen Carthaagse leiders. Door zijn militaire inzicht bleven de Romeinen hem gevaarlijk vinden en wilden ze de oud-Carthaagse generaal het liefste dood zien. Hij zou 18 jaar lang op de vlucht zijn voor de Romeinen. In 183 v.C. werd hij omsingeld door zijn vijanden. Hannibal gaf een slaaf die hij vertrouwde de opdracht hem te vermoorden. Met deze daad pleegde Hannibal zelfmoord in Klein-Azië (Turkije) en kwam er een einde aan een van de meest briljante strategen uit de geschiedenis.
