De Perzische Oorlogen
In het Perzische Rijk dat ten oosten van Griekenland lag, waren verschillende Griekse stadstaten ontstaan. Deze poleis waren ontstaan als kolonie, maar konden al snel onafhankelijk van de moederstad voortbestaan. Toen deze koloniën werden toegevoegd aan het Perzische Rijk, leidde dat tot grote onvrede. Zij waren ontevreden over de hoge Perzische belasting. Daarnaast dwongen de Perzen de nieuw veroverde Griekse stadstaten om te stoppen met het handelen met de rest van Griekenland. Dat leidde in 499 v.C. tot een opstand. Athene kwam hen te hulp. Toen de Grieken niet alleen de kust hadden veroverd, maar ook landinwaarts trokken, vond koning Darius I het genoeg. Hij stelde een leger samen en trok ten oorlog (Eerste Perzische Oorlog). Dit Perzische leger kwam in 490 v.C. tot aan Athene, maar werd bij het plaatsje Marathon verslagen door het Atheense leger van hoplieten.
Dat Darius wraak wilde nemen voor de nederlaag bij Marathon, was de Atheense legeraanvoerder Themistokles al duidelijk. Hij overtuigde de volksvergadering ervan de opbrengsten uit de Atheense zilvermijnen te gebruiken voor het bouwen van tweehonderd oorlogsschepen. Themistokles was ervan overtuigd dat deze nodig waren om de Perzen tegen te houden.
Inmiddels was de Perzische koning Darius gestorven en erfde zijn zoon Xerxes I het rijk. In het rijk van Xerxes was de macht volledig in handen van de koning. Zijn wil was wet. Net als zijn vader Darius I, wilde Xerxes het Perzische Rijk uitbreiden door heel Griekenland te veroveren. Samen met Sparta boden de Grieken de Perzen het hoofd. Maar niet zonder verliezen. Een bekende veldslag uit de Perzische Oorlogen is de slag bij Thermopylae in 480 v.C. waar de Spartaanse koning Leonidas, met behulp van driehonderd Spartanen en aanvullende troepen, 250.000 Perzische krijgers voor een lange tijd wist tegen te houden. Vooraf aan de veldslag was Leonidas naar het orakel van Delphi gegaan. Deze waarzegster zei tegen hem: ‘Kom terug met dit schild of erop’, dat betekende dat hij zou overwinnen of zou sterven. Het laatste was het geval. Leonidas wist echter de Perzen lang genoeg tegen te houden. Terwijl 300 Spartanen zich tegen een gigantische overmacht aan Perzische soldaten doodvochten, vertrokken de inwoners van Athene uit de stad, die zou later geplunderd en verwoest worden door de Perzen. In 479 v.C. werden de Perzen bij het eiland Salamis tegengehouden. De Perzische vloot werd vernietigd door de Atheense oorlogsschepen en daarmee kwam er een einde aan de Tweede Perzische Oorlog. Themistokles bleek gelijk te hebben.