Hoe schrijf ik een (historisch) betoog?

Een historisch betoog schrijven lijkt moeilijk, maar als je eenmaal door hebt hoe het schrijven van een betoog werkt dan is het best makkelijk. Het draait allemaal om structuur aanbrengen in je verhaal en je hoofddoel in de gaten houden: het verhaal moet je lezer overtuigen van jouw stelling.

Wat is een betoog?

Een betoog is een overtuigende tekst. In een betoog probeert de schrijver zijn lezers ervan te overtuigen dat hij gelijk heeft. Dit doet hij door middel van argumenten. Een historisch betoog werkt ook zo. In het begin van een historisch betoog wordt er vaak een stelling geformuleerd. In de rest van het betoog wordt deze stelling met argumenten en voorbeelden versterkt.

Ook kan de schrijver gebruik maken van tegenargumenten. Die argumenten zouden door tegenstanders van het betoog gebruikt kunnen worden om jouw stelling onderuit te halen. Wanneer je die tegenargumenten al in jouw betoog verwerpt, geeft dat extra kracht aan het betoog. Daar later meer over.

Klik op de video voor een gesproken versie van deze historische vaardigheid.

“Concentreer je tijdens het hele betoog op het feit dat je de lezer wilt overtuigen. Dat is je hoofddoel bij een betoog, dus probeer hier zo weinig mogelijk vanaf te wijken”

Bouwplan

Voordat je begint met schrijven van het betoog is het erg handig als je een bouwplan maakt. Een bouwplan is in principe het skelet van een historisch betoog. In een bouwplan geef je eerst aan wat je per alinea wilt bespreken.

Voorbeeld van een bouwplan
Alinea 1	Inleiding
Alinea 2	Stelling
Alinea 3	Argumenten voor
Alinea 4	Argumenten tegen
Alinea 5	Argumenten tegen verwerpen
Alinea 6	Conclusie

Het bouwplan verschilt per tekst, omdat je het bouwplan aanpast aan je onderwerp, de hoeveelheid voor- en tegenargumenten en de hoeveelheid woorden die voor een betoog gebruikt mogen worden. Nadat je een bouwplan als hierboven hebt gemaakt kun je de onderwerpen waar je het over gaat hebben aan het bouwplan toevoegen.

Voorbeeld van een uitgebreid bouwplan

Stelling: ‘Willem van Oranje kan gezien worden als de vader des vaderlands‘.

Alinea 1	Inleiding	Actueel voorbeeld of historisch voorbeeld.
Alinea 2	Stelling	Ik vind dat Willem van Oranje als de vader des vaderlands gezien kan worden.
Alinea 3	Argumenten voor	Doordat Willem van Oranje in opstand kwam tegen Filips II, kon de latere Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden ontstaan.
Alinea 4	Argumenten tegen	Willem van Oranje werd al in 1584 doodgeschoten.
Alinea 5	Argumenten tegen verwerpen	De ideeën van Willem van Oranje bleven voortbestaan als onderdeel van de Nederlandse Opstand nadat Willem van Oranje doodgeschoten was. Onder andere door de zonen van Willem van Oranje.
Alinea 6	Conclusie	Ik vind dat Willem van Oranje vader des vaderlands is. In een betoog wordt vaak een afweging gemaakt tussen de argumenten voor en de argumenten tegen door die nog een keer kort samen te vatten. Deze afweging kun je terug laten komen in de conclusie.

Inleiding

In de inleiding is het vaak de bedoeling dat je lezers aantrekt door bijvoorbeeld een actueel voorbeeld te geven dat bij het onderwerp past of een heel goed historisch voorbeeld. Misschien heb je laatst wel een krantenartikel gelezen dat bij jouw onderwerp past.

Stelling

Denk goed over je stelling na. Formuleer de stelling zo dat je voldoende argumenten hebt als ondersteuning. Gebruik je termen of begrippen die centraal staan in je betoog? Leg deze dan hier uit, zodat de lezer weet waar jouw betoog over zal gaan.

Argumenten

Er zijn veel manieren waarop jij je lezer kunt overtuigen door middel van argumenten. Hier zijn er een paar:

Onderdeel van historisch denken en redeneren is het vermogen om stellingen te bevestigen of te ontkrachten door middel van argumenten. Als je dat goed kan treed je in de voetsporen van historici zoals Geert Mak en Maarten van Rossem.

Meervoudige argumentatie	Dit is de eenvoudigste manier om je argumenten weer te geven. Hierbij noem je alle argumenten voor je stelling.
Tegenargumentatie	Hierbij worden argumenten tegen genoemd, maar ook verworpen. Zorg er wel voor dat je de argumenten op een fatsoenlijke manier kunt verwerpen, anders zal de lezer het niet geheel met je eens zijn. De aandrager van een tegenargument dom noemen, is geen goede manier om je lezer te overtuigen.
Afwegingsargumentatie	Ook hierbij noem je de voor- en nadelen. Je legt de nadruk op de voorargumenten. Jij vindt namelijk dat die veel belangrijker zijn dat de tegenargumenten.

Conclusie

De conclusie is een belangrijk deel van je betoog. Hierin worden de belangrijkste argumenten nog een keer op een rijtje gezet en geef je nog eens duidelijk aan welke stelling je ingenomen hebt en waarom je de lezer wilt overtuigen.